0 (246) 441 32 32
Görgü Cami Mah. Güllük Sok. Ergün Apt. No:5 Kat : 1 Yalvaç / Isparta
info@emelergun.com.tr

ÇOCUĞUN GELİŞİMİNDE EBEVEYNİN TUTUMU


Çocuk dünyaya gözlerini açtığı ilk andan itibaren ebeveyni ve tabi varsa kardeşleri ile hayat boyu devam edecek etkileşim içerisine girer. Bu etkileşim sayesinde çocuk dünyada varolmayı öğrenecektir. Çocukların çevreleri ile en çok etkileşimden etkilendikleri dönem 0-6 yaş aralığıdır, bu dönem öğrenmenin de en yoğun olduğu dönemdir. Özellikle bu dönemde kurulan ebeveyn ve çocuk ilişkisi, ebeveynin tutumuna bağlıdır. Tutum; bireyin bir başka bireye karşı yahut bir olaya ilişkin olumlu ya da olumsuz duygularını ve davranışlarını düzenli bir şekilde oluşturma eğilimidir. Ebeveyn tutumu; ailede ebeveyn ile çocuk arasındaki etkileşimin şeklidir. Ebeveynin çocuğa sergilediği davranış şekilleri, olaylar karşısında ki tutumları, aralarında ki ilişkiyi belirler ve çocuk, ebeveynin davranış, tutum ve tavırlarına karşılık gelecek şekilde bir takım yeni davranışlar kazanır. Sağlıklı bir ebeveyn tutumu ile çocuk, psikolojisi düzgün, ruh yapısı sağlam, karakteri olumlu olarak gelişen nitelikler kazanır. Ebeveyni ile sağlıklı ilişkiye sahip olan çocukların genel özelliklerine bakıldığında, düşüncelerine ket vurmayan, düşündüğünü uygulayabilen, özgürce karar alabilen, sorumluluk sahibi, atılgan, özgüveni yüksek, karşısındaki kişiye karşı hoşgörülü ve sosyal bilinci yüksek bireyler oldukları görülmektedir. Olumlu ebeveyn tutumlarının yanında çocuğun gelişimi ve kişiliği üzerinde olumsuz etkiler bırakan ebeveyn tutumlarına bakacak olursak;

Baskıcı ve otoriter ebeveyn tutumu; ebeveyn kuralcıdır, çocuğa sevgisini göstermez, genelde çocuğun olumsuz yönlerini eleştirir ve ceza vericidir. Evde söz hakkı hep ebeveyndedir. Bu tutum karşısında çocuk, kibar, dürüst, disiplinli ve dikkatli olmasına rağmen, sosyal yetenekleri, iletişim becerileri ve özgüvenleri düşük, başkalarının etkisinde kalan, korkak, karşısındaki karşı hoşgörüsüz bireyler olacaklardır.

Aşırı hoşgörülü ebeveyn tutumu; aileye hükmeden çocuktur. Ebeveynin bütün tutumları çocuk merkezli olup çocuk, insanlara rahatsızlık verse de uyarıda bulunmayan ebeveynler görmek mümkündür. Böyle ailelerde yetişen çocuklar bencil, sorumsuz, kırılgan, antisosyal, kural tanımayan, doyumsuz olmakla birlikte sosyal çevreleriyle ilişkilerini sağlıklı sürdüremezler.

Kararsız ve dengesiz ebeveyn tutumu; ebeveynler kendi aralarında tutarsızdır, anne bir duruma olumsuz bakarken baba olumlu bakıyorsa ve çocuk buna şahit oluyorsa çocuğun karar verme mekanizması bozulacaktır, çocuk tepkisiz kalmayı yeğleyecektir.

Aşırı koruyucu ebeveyn tutumu; çocuğa zarar gelmesin endişesi ile gereğinden fazla özen gösterilir. Çocukta kendine güvensiz, aileye bağımlı, çekingen davranışlar gözlenebilir.

Mükemmeliyetçi ebeveyn tutumu; kendi başarısızlıklarını çocuğun başarması için baskı gösteren ebeveyndir. Çocuk bu baskıyla kendini yetersiz ve sıkışmış hisseder, sürekli başkalarını mutlu etmek için çaba harcar karşılığını göremeyince de özgüveni zedelenir.

Ayrımcı ebeveyn tutumu; ebeveynlerden birinin yahut ikisinin de ayrımcılık yapmadıklarını savundukları halde çocukları arasında ayrım yaparak, dışlanan çocuğun duygusal çöküntüye uğramasına sebep olmaktadırlar.

Çocuğun kişilik oluşumunda ebeveynin tutumları büyük önem taşır. Çocuğunuza onu sevdiğinizi söyleyin, ona sarılın ve öpün. Onun düşüncelerine saygı gösterin. Yaşına uygun sorumluluklar verin. Arkadaşlarıyla vakit geçirmesine olanak sağlayın. Onu başkalarıyla kıyaslamayın. Temel ihtiyaçlarına özen gösterin.

Unutmayın çocuğunuzun büyürken ilk olarak örnek alacağı kişiler ebeveynleridir. Siz ebeveynler ne kadar hoşgörülü, saygılı ve sevgi dolu olursanız çocuğunuzda size benzeyecektir.